กานพลู
พืชสมุนไพรพื้นบ้านของเราที่คนในยุคนี้เกือบลืมไปแล้ว ถือเป๋นสมุนไพรในครัวเรือนมีคุณประโยชน์ที่สามารถนำมาใช้แทนยาชาและการบรรเทาอาการปวดฟันให้ทุเลาลงได้ แถมยัง ยังช่วยกำจัดกลิ่นปากได้เป็นอย่างดี ซึ่งถือเป็นธรรมชาติบำบัดที่น่าหลงใหล ตัวหนึ่งดีกว่าสารเคมีที่มีกันเกร่อ และยังมีสรรพคุณอย่างอื่นอีกมากมาย
ลักษณะของต้นกานพลู
กานพลูเป็นไม้ยืนต้นไม่ผลัดใบ มีลำต้นสูง 5-20 เมตร เรือนยอดทึบ เป็นรูปกรายคว่ำ แตกกิ่งต่ำ ลำต้นตั้งตรง เปลือกเรียบและมีสีน้ำตาลอ่อนลักษณะใบเดี่ยว ก้านใบเล็กเรียวยาว 1-3 ซม. รูปใบขอบขนานแกมรูปไข่กลับกว้าง 3-6 ซม.ยาว 6-13 ซม.ปลายใบแหลมหรือเรียวแหลม ขอบเรียบโคนสอบเป็นลิ่ม แผ่นใบด้านบนมัน ดอกสั้น ออกบริเวณปลายยอดหรือง่ามใบบริเวณยอด ดอกแตกแขนงเป็นกระจุก จำนวน 6-20 ดอก/ช่อ เป็นดอกกลีบเลี้ยง4 กลีบ สีเขียวอมเหลือง ออกแดงเล็กน้อยบริเวณโคนดอก ดอกมีรูปสามเหลี่ยม
แกมรูปไข่ ยาว 7-8 มม. มีต่อมน้ำมันมาก กลีบดอกมักร่วงง่าย ด้านในมีเกสรเพศผู้
ก้านชูเกสรยาว 3-7 มม. ก้านเกสรเพศเมียยาวประมาณ 4 มม. ยอดเกสรตัวเมีย
แบ่งเป็น 2 พู มีรังไข่ 2-3 ห้องเป็นผลเดี่ยวรูปไข่ มี 1 เมล็ด ยาว 2-2.5 ซม. มีสีแดงเข้มออกคล้ำเมื่อแก่
วิธีการนำมาปลูก
นิยมใช้เมล็ดปลูก มากกว่าการตอนกิ่ง ต่อกิ่ง หรือชำกิ่งอ่อน เพราะรากกานพลูแข็งแรงมากกว่า แต่การปลูกด้วยเมล็ดควรเลือกใช้เมล็ดที่เก็บใหม่ที่สุก มีสีดำเท่านั้น เติบโตได้ดีในเขตร้อนชื้นชอบความชื้นสูง ชอบดินร่วนปนทราย หน้าดินลึกมีอินทรรีย์วัตถุสูง นิยมปลูกร่วมกับต้นไม้อื่นเพื่อช่วยพรางแสงหรือให้ร่มเงา สามารถเก็บเกี่ยวได้เมื่อ 5-6 ปีขึ้นไป จะออกดอกช่วงเดือนสิงหาคม – กันยายน และจะเก็บเกี่ยวได้ช่วง ธันวาคม – มกราคม เก็บเกี่ยวดอกตูม คือ เมื่อดอกเริ่มเปลี่ยนจากเขียวเป็นแดง มีสีชมพูเรื่อๆ ดอกตูมเกินไปหรือบานจะมีคุณภาพไม่ดีสรรพคุณทางยาลดลงมาก และควรเลือกเก็บทีละดอกเพราะแต่ละดอกจะมีอายุไม่เท่ากัน
สรรพคุณทางยา
- เปลือกต้น - แก้ปวดท้อง แก้ลม คุมธาตุ
- ใบ - แก้ปวดมวน
- ดอกตูม - รับประทานขับลม ใช้แต่งกลิ่นดอกกานพลูแห้ง รสเผ็ด ช่วยขับ ลมแก้อาการท้องอืด ท้องเฟ้อ ปวดท้อง แน่นจุกเสียด แก้อุจจาระพิการ แก้โรค เหน็บชา แก้หืด แก้ไอ แก้น้ำเหลืองเสีย แก้เลือดเสีย ขับน้ำคาวปลา แก้ลม แก้ ธาตุพิการบำรุงธาตุ ขับเสมหะ แก้เสมหะเหนียว ขับผายลม ขับลมในลำไส้ แก้ท้องเสียในเด็ก แก้ปากเหม็น แก้เลือดออกตามไรฟัน แก้รำมะนาด กับกลิ่นเหล้า แก้ปวดฟัน
- ผล - ใช้เป็นเครื่องเทศ เป็นตัวช่วยให้มีกลิ่นหอม
- น้ำมันหอมระเหยกานพลู - เป็นยาชาเฉพาะแห่ง แก้ปวดฟัน ฆ่าเชื้อทางทันตกรรม เป็นยาระงับการชักกระตุก ทำให้ผิวหนังบริเวณนั้นชา
วิธีและปริมาณที่ใช้
อยู่ 4-6 ดอก โดยในผู้ใหญ่ – ใช้ทุบให้ช้ำ ชงน้ำดื่มครั้งละครึ่งถ้วยแก้ว
ในเด็ก – ใช้ 1 ดอก ทุบแล้วใส่ลงในขวดนม
เด็กอ่อน – ใช้ 1 ดอก ทุบใส่ในกระติกน้ำที่ไว้ชงนม ช่วยไม่ให้เด็กท้องขึ้นท้องเฟ้อได้
ยาแก้ปวดฟัน ใช้น้ำมันจากการกลั่นดอกตูม 4-5 หยด ใช้สำลีพันปลายไม้ จุ่มน้ำมันจิ้มในรูฟันที่ปวด จะทำให้อาการปวดทุเลา และใช้แก้โรครำมะนาดก็ได้หรือใช้ทั้งดอกเคี้ยว แล้วอมไว้ตรงบริเวณที่ปวดฟันเพื่อระงับอาการปวด หรือใช้ ดอกกานพลูตำพอแหลกผสมกับเหล้าขาวเพียงเล็กน้อยพอแฉะใช้จิ้มหรืออุดฟันที่ปวด
ระงับกลิ่นปาก ใช้ดอกตูม 2-3 ดอก อมไว้ในปาก จะช่วยทำให้ระงับกลิ่นปากลงได้บ้าง
สรุปแนวทาง
สำหรับผู้เขียนแล้วเห็นว่าเป็นแนวทางวิถีธรรมชาติที่น่าลอง โดยขณะนี้มีแพทย์แผนไทยและโรงพยาบาลหลายๆ แห่งที่เริ่มสนับสนุนให้มีการใช้สมุนไพรพื้นบ้านมารักษาและบำบัดเพราะมันไม่มีพิษภัยในทางการรักษาที่ไม่นำเข้าสารเคมีเข้าสู่ร่างกายของเรา โดยเฉพาะกานพูล กลิ่นไม่มี รสชาดดี มีพกใส่กระเป๋าเล็กๆ เมื่อมีเหตุผิดปกติในปากสามารถหยิบใช้ได้อย่างสะดวก ก็ลองทดลองหยิบจับและนำมาใช้ประโยชน์กันนะคะ ของพื้นบ้านตัวเอก ถ้าใครๆ ที่อ่านข้อมูลแล้วสนใจลองสั่งซื้อมาใช้ก็ได้นะคะป้ากาเห็นเขาผลิตและจัดจำหน่าย ลองคลิกนะคะเข้าไปสืบค้นหาซื้อกันนะคะ https://www.facebook.com/SuanJaisook.Organic/
